“Revictimisatie” betekent: opnieuw slachtoffer worden. Seksueel geweld is zo ongeveer het meest verschrikkelijke wat je een ander mens aan kunt doen, dus we denken natuurlijk het liefst dat verkrachting iets is waar je maar één keer slachtoffer van wordt.
Maar juist bij seksueel geweld komt het vaker voor dat mensen keer op keer slachtoffer worden. Sterker nog: indicatie nummer 1 dat je slachtoffer gaat worden van seksueel geweld, is als je eerder slachtoffer bent geweest van seksueel misbruik.
Het is dus essentieel dat we met deze kennis iets doen. Het is niet alleen van belang dat mensen die slachtoffer zijn geworden de juiste zorg krijgen; juist deze mensen hebben extra aandacht nodig om te voorkomen dat deze verschrikking ze nog een keer wordt aangedaan.
Lees verder
Mensen die niet binnen het plaatje passen van wat sociaal of politiek “normaal” wordt gezien, krijgen vaak constante pesterijen over zich heen. Daarom hebben mensen in verschillende landen geprobeerd veilige ruimte te creëren, waar pesten en lastigvallen niet worden getolereerd. Hiervoor is het concept “safe space” bedacht. In gay bars bijvoorbeeld kun je als homo of lesbienne zijn wie je bent, zonder dat je recht op bestaan in twijfel wordt getrokken.
Elke training, elke cursus, elke therapie die je met mensen doet, kan een positief of een negatief gevolg hebben. Er zijn interventies waarvan we weten dat ze geen schade kunnen opleveren, zoals EMDR, maar er zijn ook een heleboel interventies waarvan we gewoonweg niet weten of ze ook verkeerd kunnen uitpakken.
Afgelopen maart is voor de tweede keer een voorstel voor vernieuwing van wetgeving met betrekking tot seksueel geweld opengesteld voor burgers om commentaar te geven. Aangezien wetgeving ook een belangrijk onderdeel is van alles wat met zelfverdediging te maken heeft, heb ik ook deze tweede keer naar het voorstel gekeken.
De laatste tijd is er veel aandacht geweest voor de “freeze”: de reflex om bij gewelddadige situaties te bevriezen. Toen ik hier voor het eerst over schreef, in 2016, was de freeze al lang bekend in het vak van agenten, beveiligers, en ambulancemedewerkers. Het was al jaren standaard onderdeel van de lessen die ik geef. Maar ik kreeg heel veel emotionele reacties van mensen die inderdaad waren bevroren tijdens een aanranding of verkrachting, en dachten dat dat aan hen lag. En die nu dus voor het eerst hoorden dat het niet hun schuld was. Het bleek dus niet alleen belangrijk om hierover te praten als voorbereiding op de toekomst, maar ook essentieel om mensen te helpen met hun gevoelens over wat ze zelf al hadden meegemaakt.
Zelfverdediging wordt vaak gelijk gesteld aan vechtsport, en vechtsport wordt ook vaak aangeboden als basis voor zelfverdediging. Maar ik denk dat het belangrijk is om de grootste verschillen te benoemen en te begrijpen. Want in bepaalde opzichten is zelfverdediging zeker geen vechtsport, en is vechtsport geen geschikte voorbereiding voor zelfverdediging.
Onze wereld is de afgelopen paar duizend jaar steeds vreedzamer geworden. Ook onze maatschappij is in rap tempo steeds minder gewelddadig geworden. Dat is iets heel moois, echt iets om heel blij mee te zijn.