Leren voelen

Het leven is niet voorspelbaar. Het zou mooi zijn als we een paar simpele “trucjes” konden leren die altijd toepasbaar zijn, maar zo zit de wereld helaas niet in elkaar.

Gelukkig zijn wij als mensen eigenlijk heel flexibel. Een van de belangrijkste dingen die je zou moeten leren bij zelfverdediging is om die flexbiliteit te benutten – en niet dicht te slaan.

Aanraken
Dat is soms best moeilijk. Het begint er al mee dat je tijdens de training dicht in elkaars persoonlijke ruimte zit. En dan moet je elkaar ook nog aanraken.

Dat laatste zijn we eigenlijk een beetje ontwend. Misschien heb je vroeger wel veel gestoeid met broertjes of zusjes of met vriendinnetjes, maar op een gegeven moment moeten we opgroeien en serieus doen en dan mogen we niet meer stoeien.

Dat is erg jammer. Want daardoor leren we eigenlijk af hoe een ander aanvoelt. Door dat afleren, of door vervelende ervaringen die je ooit hebt gehad, kun je bang worden voor de aanraking.

Mijn eerste taak is om die angst weg te nemen. Iedereen moet zich veilig voelen in mijn les, dus het is mijn taak een veilige sfeer te creëren.

Ik heb ooit eens lessen massage gevolgd. Ik ging dan vaak oefenen bij een meisje uit de klas. Daar waren we allebei heel voorzichtig in.

Ik merkte dan dat als ik aankwam, we eerst een grote afstand tot elkaar hadden. We zoenden elkaar niet gedag, we omhelsden elkaar niet, hoewel we elkaar toch graag mochten.

Dan dronken we een kopje thee en bepaalden wat we gingen oefenen. Als we ons dan hadden uitgekleed, konden we gewoon heel zakelijk met elkaar oefenen. We waren daar eigenlijk niet als meisje en jongen, maar als twee masseurs.

Tegenwoordig denken we vaak dat aanraken altijd iets met seks te maken heeft. Maar dat is natuurlijk niet zo. Tijdens het masseren, en tijdens het oefenen van zelfverdediging, zijn we daar helemaal niet mee bezig. Dat is gewoon een kwestie van intentie.

De samurai zeiden: “De normale geest is de weg”. Daarmee bedoelden ze dat je geest tijdens het vechten niet anders moet zijn dan normaal. “Doelgericht maar kalm”, zoals ze bij Systema zeggen.

Als je in een veilige sfeer rustig met elkaar kunt oefenen, dan verdwijnt langzaam de angst voor de aanraking, en kun je met een normale geest leren met elkaars lichaam om te gaan. Dan zal een aanraking je niet meer van je stuk brengen, want zelfs als de ander dat misschien seksueel bedoelt, kun jij er gewoon zakelijk mee omgaan. Met de normale geest.

Pijn
Na aanraking komt de volgende barrière: de angst voor pijn. Bij veel vechtsporten is pijn een wezenlijk onderdeel van de training. In mijn eigen trainingen probeer ik daar juist erg voor te waken. Waarom?

Pijn en angst gaan vaak samen. Als mensen pijn ervaren tijdens een training, verstarren ze daardoor vaak. Ze maken zich hard om de pijn niet te voelen.

Als ze dan denken dat ze een klap krijgen of andere pijn gaan voelen, verharden ze en sluiten ze zich af voor het gevoel. Eigenlijk ben je jezelf dan het verkeerde aan het aanleren.

Je leert jezelf dan bang te zijn.

Als je jezelf angst aanleert, als je jezelf hard maakt, kun je niet meer goed voelen. Daarom let ik altijd goed op mijn leerlingen, en, in de trainingen die ik zelf krijg, op mezelf. Ben ik nog aan het oefenen deze aanraking normaal te vinden? Of ben ik mezelf bang aan het maken? In het laatste geval stop ik de training, want dat is natuurlijk niet de bedoeling.

Voelen
Maar waarom moet je dan voelen?

Voelen is snel. Voelen is flexibel. Om de Inktvis Tai Ji nog maar eens van stal te halen: de armen van inktvissen hebben elk een eigen extra zenuwcentrum. Daardoor kunnen ze onafhankelijk van het centrale zenuwstelsel handelen.

Eigenlijk is dat met jouw ledematen ook zo. Als je eerst moet gaan bedenken wat je gaat doen, kost dat je veel tijd. Jouw armen en benen, als ze gewend zijn aan voelen, weten als het ware zelf wel wat ze moeten doen.

Vaak herkennen je hersenen een voorwerp al lang voor je het bewust herkent. Het bewuste gedeelte, de neocortex, werkt veel trager, en kan bovendien worden afgesloten bij veel stress. De rest van je hersenen doen het dan gewoon nog, en daar kun je gebruik van blijven maken door “op gevoel” te functioneren.

Als je iemand aanraakt, krijg je enorm veel informatie binnen over hoe die persoon beweegt. Veel meer en veel sneller dan je kunt beschrijven.

Oefenen op je gevoel is gebruik maken van dat overgrote gedeelte van je hersenen dat niet bewust over dingen na hoeft te denken. Oefenen op je gevoel is dus leren snel, intuitief en effectief te bewegen.

Tot ziens bij de training!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *