Ben je verlegen?

Verlegen zijn kent vele vormen, en we weten nog steeds niet goed hoe we ernaar moeten kijken. Is het aangeleerd of zit je gewoon zo in elkaar? Is het iets wat je kunt verbeteren of is het gewoon goed zo? Hoe dan ook, mensen die verlegen zijn, krijgen vaak wel te maken met een paar specifieke problemen.

Initiatief nemen
Verlegen mensen vinden het vaak moeilijk om initiatief te nemen. Om dingen te doen. Misschien ben je nog bezig te wennen aan de situatie voor je een gesprek kunt beginnen. Misschien komt het gewoon niet bij je op om op iemand af te stappen.

Dat is lastig, want:

1. Je hebt minder kans om leuke dingen mee te maken
2. Mensen die niet voor zichzelf opkomen worden vaak negatief beoordeeld

Leuke dingen meemaken
Je hebt een bepaalde openheid nodig om nieuwe, positieve ervaringen op te doen. Als je niet graag initiatief neemt, loop je kans nieuwe vriendschappen of leuke uitjes mis te lopen.

Misschien probeer je jezelf in bescherming te nemen (daarover later meer), maar het kan je behoorlijk in de weg staan.

Een techniek om hier beter mee om te gaan, is om je verwachting van een situatie op 0 in te stellen. Je hoeft niks, maar alles mag.

Een andere tip is om je te beseffen (en nu ga ik je een geheimpje verklappen): iedereen doet maar wat. Je kunt het niet verkeerd doen, want er is geen standaard voor het leven. Iedereen doet het voor het eerst – probeer gewoon wat.

Dus: begin klein, maar kijk eens of je initiatief kunt nemen. Het zal zeker eng zijn, maar je kunt het aan! Schrijf je successen op. De mislukkingen zijn niet jouw fout en dus niet belangrijk.

Voor jezelf opkomen
Dit is een lastigere. Hiervoor heb ik flink in de research moeten duiken.

Er wordt wel vaker bij psychologische artikelen vermeld dat mensen die niet voor zichzelf opkomen, en mensen die verlegen zijn, negatief worden beoordeeld. Waarom? Dat heb ik nog nergens gelezen. Het betekent wel dat je het zwaarder zult hebben dan niet-verlegen mensen.

Bedenk daarom dat het niet onmogelijk is – dat je zeker wel voor jezelf op kunt komen. Ook diep in jou zit een dier verborgen dat jou koste wat kost zal beschermen.

In het “3-voudige brein” model van Paul MacLean is het oudste gedeelte van het brein het “Reptiel”-gedeelte, dat puur opkomt voor jouw bescherming.

Mensen die in een hoekje worden gedreven, die geen enkele uitweg meer zien, vechten met hun Reptiel-brein, en zelfs professionele veiligheidsexperts zeggen dat je die mensen maar beter kunt laten ontsnappen, want er is weinig tegen te beginnen.

Aangeleerde hulpeloosheid begrijpen
Helaas is het vrij makkelijk verkeerde reacties aan te leren. Een van de dingen die we in onze maatschappij nogal makkelijk leren, heet “aangeleerde hulpeloosheid”.

Het kan zijn dat het initiatief dat je ooit hebt gehad, zo vaak negatieve reacties heeft opgeleverd, dat je hersenen hebben gezegd, “nou, dan maar niet.”

Het idee dat je veiliger bent als je niets doet is dan zo sterk dat het heel moeilijk voor je wordt om nog iets te doen. Ken je dat gevoel? Op een feestje wil je die aardige jongen wel iets vragen, maar het lijkt net of je je niet kunt bewegen.

Dit is het “Aap”-gedeelte van je brein uit de theorie van MacLean. Mensen zijn groepsdieren. Gedurende het grootste deel van onze geschiedenis betekende uitgestoten worden uit de groep dat je een langzame en pijnlijke hongerdood stierf.

Niet zo gek dus, dat je Aap-brein je er voor wil behoeden publiekelijk af te gaan. Dus daarom zeg je maar niets.

Jammer, want afgaan bestaat alleen in de ogen van andere mensen – en dan nog wel van de pestkoppen en hun meelopers, en wie heeft daar een boodschap aan? En, zoals ik al zei: iedereen doet maar wat.

Verzet tegen de pestkoppen
De meeste mensen in deze wereld zijn aardig. Het probleem is alleen dat ze vaak in de macht zijn van die paar pestkoppen (1 à 4% van de bevolking, mensen zonder geweten).

Vergis je niet, als jij last hebt van pestkoppen, heb je het zwaarder dan de mensen die aan pestkoppen toegeven. En je bent ook dapperder.

Maar hoe kun je jezelf daar nou tegen beschermen? Het Amerikaanse en Russische leger hebben geëxperimenteerd met technieken over hoe je kunt weerstaan aan marteling. Helaas delen ze dat soort informatie niet zomaar.

Uit de “ondervragingshandleidingen” van het Amerikaanse leger kun je echter wel afleiden wat voor psychologische martelpraktijken ze zelf gebruiken en verwachten.

Eén daarvan is de “pride and ego down”-methode. Daarbij wordt geprobeerd mensen een laag zelfbeeld te geven, door negatieve dingen te zeggen over

* hun uiterlijk
* hun competentie
* hun persoonlijke eigenwaarde

Klinkt bekend? Inderdaad, dit is wat pestkoppen ook doen. In onze westerse maatschappij, die steeds meer gebaseerd is op het principe van “doordacht eigenbelang”, is dit gedrag maar al te vaak geaccepteerd. Helaas merk je dat vaak op je werk of in andere situaties waar iets te halen valt.

Je bent een strijder
Een laag zelfbeeld heeft een direct verband met aangeleerde hulpeloosheid, met je “Aap”-brein, met verlegenheid en zelfs met depressie. De pestkoppen proberen dus jouw situatie nog te verergeren. Hoe kun je je daar tegen verzetten?

Het eerste wat je je zult moeten realiseren, is dat negatieve sociale ervaringen niet aan jou liggen. Het zijn de pestkoppen en hun meelopers die jou een slecht gevoel over jezelf geven. Zou jij een ander ooit zo behandelen? Nee, natuurlijk niet. Dus het is niet normaal.

Mooi, nu weet je dus dat je in een gevechtssituatie zit. Je bent een strijder, en het is jouw taak je interne zelf te verdedigen. En je hebt al de de geheime informatie over de technieken van de vijand weten te bemachtigen.

En weet je wat? Je gaat winnen.

Blijf geloven in de dingen waar jij voor staat, de dingen waar jij een verbinding mee hebt. Blijf mensen goed behandelen in plaats van ze te pesten of over ze heen te lopen. Dan zullen de andere goede mensen zich vroeg of laat realiseren dat jij iemand bent die echt is. Iemand die niet, zoals de pestkoppen, haar vrienden verraadt om er zelf beter van te worden.

Ondertussen
Goed. Nu wil je ondertussen nog wat tips om je leven in deze strijd aangenamer te maken. Hier zijn er een paar:

* Stel je verwachting in op 0. Je hoeft niets. Maar probeer eens wat. Bouw het op! Begin makkelijk.

* Iedereen doet maar wat. Als je een negatieve reactie krijgt, bedenk dan dat dat aan die ander ligt. Jouw intentie was goed.

* Leer pestkoppen te herkennen, en geef ze zo min mogelijk informatie. Mensen die bereid zijn om zichzelf in een betere positie te werken en daarbij over anderen heen lopen, zijn jouw goedheid niet waard. Blijf bij ze uit de buurt en probeer niet ze te behagen.

* Realiseer je dat jij de moeite waard bent. Je bent een uniek mens; als jij er niet meer bent, komt er nooit meer iemand als jij. Tijd dus om je aanwezigheid te vieren!

* Schrijf je successen op! Doe dit elke dag, want het is belangrijk!

* Schrijf op waar jij goed in bent. Schrijf voor jezelf op dat jij de moeite waard bent, alleen al omdat je leeft en kwetsbaar bent. Schrijf de dingen op waar jij steun aan hebt in moeilijke situaties, en draag dit bij je, zodat je het af en toe kunt lezen.

* Realiseer je dat je Aap alleen maar probeert je te beschermen, en dat hij daar een goeie reden voor heeft, ook al is het in het echt niet zo erg.

* Kom je Reptiel trainen bij udemushi!

Oh ja, waarom ik hier zoveel van af weet? Waarom ik weet dat deze tips helpen? Omdat ik zelf enorm verlegen ben, natuurlijk. En omdat ik door middel van deze informatie nu dingen kan doen waarvan ik een paar jaar geleden nog niet had durven dromen.

2 gedachten over “Ben je verlegen?

    1. Valeer Bericht auteur

      Hoi Isa, dankjewel voor je reactie! En inderdaad, helaas heeft iedereen last van pestkoppen. Zoals Martha Stout schrijft in haar boek The Sociopath Next Door: De beste wraak is een goed leven leiden. Zo min mogelijk interactie met dit soort mensen hebben, en genieten van alles wat mooi is in het leven!

      Reageren

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *