Veel mensen die iets naars hebben meegemaakt, zijn geschokt door het feit dat ze zich niet hebben verdedigd. Waarom overkomt je zoiets, en kun je daar wel iets aan doen?
Jū jutsu en tai ji zitten al in je systeem
Een extreem voorbeeld: ik heb een leerling gehad die moeite had met bewegingen leren. Links en rechts uit elkaar houden, nadoen wat ik voordeed, gesproken aanwijzingen opvolgen, meerdere bewegingen achter elkaar leren – dit was allemaal erg moeilijk voor haar. Dat had ze me van tevoren verteld, zodat ik er rekening mee kon houden.
Maar als ik haar vrij liet om zelf de opdracht in te vullen, leek het ineens alsof die beperking niet bestond. Toen ik zei, “Werk me maar tegen de grond” improviseerde ze binnen een paar minuten twee verschillende armklemmen.
Uit het niets.
Ergens in ons zit dus blijkbaar iets dat vechten snapt. Iets dat niet eens echt technieken hoeft te leren. Iets ouders, iets primitievers. In het model van de drie hersenlagen – Hagedis, Aap en Mens – is dit de oudste, de Hagedis: de module die als taak heeft jou koste wat het kost te verdedigen.
Het fysieke is dus niet het probleem. Ook in jou zit al een volledig zelfverdedigingssysteem geïnstalleerd, en er is niet heel veel voor nodig om dat te leren gebruiken. Er is alleen één probleem:
Het fysieke werkt niet zonder het mentale.
En in het mentale zitten de blokkades. Tegen een boskbal leren schoppen en slaan is misschien leuker dan je opvattingen en overtuigingen aanpassen, maar uiteindelijk heb je niks aan al je schoppen en slaan als je het niet kunt gebruiken.
Op de Hagedis zit een Aap
We hebben allemaal ongeveer dezelfde blokkades. Dat komt omdat we allemaal ongeveer op dezelfde manier “socialiseren”: leren wat wel en niet mag in onze samenleving. Dat is de Aap die je Hagedis in een houdgreep heeft en haar ervan weerhoudt haar werk te doen.
Een aantal blokkades die je misschien herkent:
- Het gevaar niet onder ogen willen zien (je denkt dat alle mannen zo zijn en dat je dit gedrag gewoon moet accepteren)
- Geen nee durven zeggen (je vindt dat je tegen iedereen aardig moet zijn)
- Niet durven te slaan (je vindt dat je een ander geen pijn mag doen)
- Je niet durven verdedigen (je bent bang dat dat niet mag van de wet)
- Niet uit het eerste moment van bevriezen kunnen komen (je verwacht het bevriezen niet en weet niet wat het betekent)
- Niet blijven vechten (je denkt dat je het toch niet gaat redden)
Het goede nieuws is dat je aan deze mentale blokkades ook wat kunt doen. Daarom bestaat een groot gedeelte van mijn lessen uit zoeken naar manieren om jou te helpen die obstakels te overwinnen.
Je kunt (veel) meer dan je denkt
Zelfverdediging moet voor jou werken, en daarvoor moet het onderdeel worden van wie jij bent. Om dat te doen, geef ik je allerlei verschillende opdrachten. Niet alleen voor tijdens de les, maar ook voor daarbuiten.
Daarbij gaat het niet alleen om wat je leert, maar vooral ook om hoe je het leert.
Het is belangrijk dat je ziet dat de kracht uit jou komt. Dat je voor niemand onder hoeft te doen (ook niet voor je leraar zelfverdediging). Dat je van niemand afhankelijk bent. Dat je niet schuldig bent aan je eigen ongeluk. Dat je de positieve veranderingen in je leven zelf maakt, en dat je een diepe interne bron hebt om kracht uit te halen.
Waar ik je probeer mee te helpen is een duurzame verbetering: iets waar je in je hele leven iets aan hebt. Niet alleen nu, maar ook nog over tien of dertig of vijftig jaar.
Want boven de Hagedis en de Aap staat de Mens. En de Mens heeft de kracht om die Aap van je Hagedis af te plukken, en alle drie de onderdelen weer te laten werken zoals ze horen.