Als je lesgeeft is het erg belangrijk jezelf te blijven ontwikkelen. Zoek je eigen zwaktes op, kijk waar je nog wat extra ervaring op kunt doen – en zorg dat je altijd jezelf blijft vernieuwen voor elke leerling die je lessen volgt.

Systema
Afgelopen weekend heb ik daarom een 2-daagse “stage” (gevechtskunsts vooor “workshop”) gevolgd in Gourdon, bij mijn vaste leraar Thierry Alibert. Ditmaal had Alibert een gecertificeerde instructeur uit Parijs, Sinicha, uitgenodigd om les te geven in Systema, de bewegings- en gevechtsmethode van de Russische speciale troepen.

Systema is een beetje een vreemde eend in de bijt, aangezien het geen voorgeschreven technieken heeft, alleen principes. De belangrijkste principes zijn: ademhalen en bewegen. Daar gingen we dan ook direct mee aan de slag.

Le sol est mon ami
De eerste dag hebben we vooral op de grond gewerkt. “Le sol est mon ami”, leerde Sinicha ons: de grond is mijn vriend. Hij leerde ons vallen, rollen en bewegen op een harde ondergrond, zonder dat je belangrijke structuren zoals je hoofd, je ruggegraat, je kniëen en andere botten beschadigt.

Vallen en werken op de grond zijn wat mij betreft essentieel voor iedereen. Ik weet zeker dat als iedereen op de middelbare school zou leren vallen en rollen, het aantal mensen dat jaarlijks op de Eerste Hulp belandt met gebroken polsen of andere valblessures, veel kleiner zou zijn.

Valbreken
Het rollen is een manier om je val te breken door zoveel mogelijk energie “uit te smeren” over een zo groot mogelijk oppervlak. Zo voorkom je dat je iets breekt. En het rollen doe je zonder handen, dus zelfs als je iets in je handen hebt, “bijvoorbeeld een baby” zoals Sinicha zei, gaat het goed, en bescherm je datgene wat je vasthoudt.

Hij demonstreerde dit voor de groep door mij van achter tegen de grond te sleuren, waarbij ik bovenop hem terecht kwam; hij rolde en zette me zo weer op mijn voeten. Tijdens de hele manoeuvre heb ik de grond niet één keer geraakt.

Beweeg op je eigen voorwaarden
Zolang je blijft ademhalen en zolang je blijft bewegen, is er leven. Dat leerden we door op de grond te liggen en weg te rollen wanneer een partner een voet ergens op ons lichaam plaatste. De bedoeling was om met zo min mogelijk moeite weg te komen, zonder te proberen de voet van je partner weg te duwen.

En dat is iets wat in de zelfverdediging erg belangrijk is: bewegen op je eigen voorwaarden. Probeer niet met kracht tegen kracht een aanvaller weg te duwen die veel zwaarder is dan jij. Nog zo’n principe van Systema: weiger niet. Weiger niet te bewegen: als iets niet lukt, probeer je iets anders. Weiger niet te vallen, maar val op jouw voorwaarden, op jouw manier.

Training in Systema is tamelijk hard, en misschien niet iets om zomaar te gaan doen, zonder ervaring in tai ji of andere gevechtskunsten. Daarbij is het niet per sé ontworpen om door vrouwen in zelfverdedigingssituaties gebruikt te worden. Maar ik heb weer veel geleerd, en mijn leerlingen zullen zeker een aantal oefeningen uit het Systema terug zien in mijn lessen.

Op naar de volgende stage!

Foto van de deelnemers aan de stage Systema
Filmpje van een andere Systema stage met Sinicha